Bernadette de VriesOntdek het verleden begrijp het heden; In ons dagelijks leven worden we vaak geconfronteerd met patronen die ons in de weg zitten. Misschien merk je dat je steeds weer in dezelfde conflicten belandt, dat bepaalde situaties je intens raken of dat je telkens dezelfde valkuilen tegenkomt. Je wilt vooruit, maar je lijkt vast te zitten in een onzichtbare kracht die je telkens terugtrekt. Deze kracht heeft vaak zijn oorsprong in het verleden, in de onbewuste dynamieken en patronen die daar zijn ontstaan.
Het verleden leeft in het heden
Wat we in het hier en nu ervaren, is vaak een weerspiegeling van wat we in het verleden hebben meegemaakt. Dit gaat verder dan bewuste herinneringen of de dingen die we ons nog goed kunnen herinneren. Onze opvoeding, onze familiesystemen, en zelfs gebeurtenissen die we ons niet meer herinneren, hebben invloed op de manier waarop we vandaag de dag reageren. Vaak herhalen we onbewust dezelfde dynamieken, omdat we simpelweg niet anders weten.
Wanneer iemand bijvoorbeeld in zijn jeugd niet de aandacht heeft gekregen waar hij zo naar verlangde, kan dat zich in het heden uiten als een diepgeworteld gevoel van bijvoorbeeld niet gezien worden of tekortkomen. Dit kan vervolgens doorwerken in relaties, op het werk of in de manier waarop iemand zichzelf ziet. Misschien ga je onbewust steeds op zoek naar die erkenning of liefde bij anderen, terwijl de wortels van dit verlangen veel dieper liggen.
Hoe dynamieken en patronen ontstaan
Dynamieken ontstaan vaak in onze vroege kindertijd, waarin we leren ons aan te passen aan de omstandigheden om ons heen. Misschien moest je als kind verantwoordelijkheid dragen voor je ouders, of voelde je je altijd de minste in het gezin. Wat je toen deed om te overleven, om je veilig of gezien te voelen, heeft je toen geholpen. Maar als volwassenen leven we vaak nog volgens diezelfde patronen, ook al zijn de omstandigheden veranderd.
Deze patronen kunnen destructief zijn als we er geen zicht op hebben. Zonder bewustwording blijf je gevangen in een herhaling van het verleden, en dat kan enorm frustrerend zijn. Je kunt het gevoel hebben dat je telkens tegen dezelfde muur aanloopt, zonder dat je precies weet waarom.
Het onzichtbare zichtbaar maken: Hoe doe je dat?
Het onzichtbare zichtbaar maken begint bij het vergroten van je bewustzijn. Dit kan op verschillende manieren. Een van de meest effectieve manieren is om naar de herkomst van bepaalde gevoelens en gedragingen te kijken. Wanneer je bijvoorbeeld merkt dat je in een bepaalde situatie telkens hetzelfde reageert – boos, verdrietig of angstig – is het belangrijk om te onderzoeken waar dit vandaan komt. Vaak komen zulke reacties voort uit vroegere ervaringen.
Je kunt dit proces ondersteunen door met een therapeut of coach te werken die jou kan helpen de lagen van je verleden af te pellen. Denk hierbij aan systemisch werk, zoals familieopstellingen, waarbij je diepgaande inzichten kunt krijgen in de onbewuste dynamieken die jou sturen. Of door middel van therapieën zoals IEMT (Integral Eye Movement Therapy), waarbij je op een diepere laag oude emoties kunt verwerken. Het bijhouden van een triggerlogboek kan ook helpen om patronen zichtbaar te maken. Dit is een eenvoudige, maar krachtige manier om je reacties in kaart te brengen en te ontrafelen wat jou triggert en waarom.
Wat doe je als het zichtbaar is?
Wanneer je eenmaal hebt ontdekt waar bepaalde patronen vandaan komen, ontstaat er ruimte om het te doorbreken. Dit inzicht geeft je de mogelijkheid om nieuwe keuzes te maken. Misschien merk je dat je geneigd bent om in een slachtofferrol te blijven hangen, of dat je jezelf altijd wegcijfert om anderen tevreden te stellen. Nu je begrijpt waar dit vandaan komt, kun je bewust besluiten om het anders te doen.
Maar inzicht alleen is niet altijd genoeg. Soms zijn de patronen zo diepgeworteld dat het tijd en oefening kost om ze te doorbreken. Het kan ook betekenen dat je emoties die lang onderdrukt zijn naar boven laat komen, en dat is niet altijd makkelijk. Het vraagt moed om oude pijn te voelen, maar juist door het te doorvoelen kun je het loslaten.
Is het op te lossen?
In veel gevallen is het mogelijk om destructieve patronen te doorbreken en de dynamieken die jou belemmeren op te lossen. Maar dit vraagt om inzet en tijd. Oude patronen zitten vaak diep en kunnen zich hardnekkig vastklampen, vooral als ze ons jarenlang gediend hebben als overlevingsmechanisme. Het oplossen van deze patronen begint bij bewustwording, gevolgd door het integreren van nieuwe inzichten in je dagelijks leven.
Dit kan betekenen dat je leert om anders te reageren, jezelf nieuwe vaardigheden aanleert of gezondere grenzen stelt. Het is belangrijk om te onthouden dat je niet altijd alles in één keer kunt oplossen. Soms is het een kwestie van stap voor stap kleine veranderingen doorvoeren en geduldig zijn met jezelf.
Hoe los je het op?
Oplossen begint bij het herkennen en erkennen van je patronen, gevolgd door het nemen van verantwoordelijkheid voor jouw deel daarin. Dit betekent niet dat je jezelf moet veroordelen voor wat je doet, maar juist dat je vanuit compassie naar jezelf kijkt. Je hebt gehandeld vanuit wat je toen wist en kon. Nu je meer inzicht hebt, kun je bewuste keuzes maken om anders te reageren. Dit kan zijn door bepaalde overtuigingen los te laten, andere manieren van communiceren aan te leren, of simpelweg beter voor jezelf te zorgen.
Ondersteuning van een professional, zoals een therapeut of coach, kan hierin heel waardevol zijn. Zij kunnen je helpen om oude pijn te verwerken en nieuwe wegen in te slaan. Soms zijn de patronen zo complex dat het moeilijk is om het helemaal alleen te doen, en dat is oké.
Een vrijer leven
Het ontdekken van het verleden en begrijpen van het heden geeft je de mogelijkheid om vrijer te leven. Je bent niet langer gebonden aan oude patronen die je gevangen houden. In plaats daarvan krijg je de kans om bewust keuzes te maken, je eigen koers te bepalen en met meer rust en balans in het leven te staan.
Dus als je merkt dat je steeds weer tegen dezelfde problemen aanloopt, wees dan niet bang om terug te kijken. Door het verleden te onderzoeken, kun je het heden beter begrijpen en de weg vrijmaken voor een toekomst waarin je werkelijk jezelf kunt zijn. Met die bewustwording komt de kracht om het anders te doen – en dat is waar echte verandering begint.
Wat kan je doen om oude patronen te doorbreken?
Bij het zichtbaar maken van onzichtbare patronen en het doorbreken ervan zijn er verschillende therapieën die diepgaand werken en kunnen helpen om verandering te realiseren. Een paar van de meest effectieve zijn:
1. Systemisch werk en familie- opstellingen
Dit type therapie kijkt naar het grotere geheel van je familiesysteem en onderzoekt de onbewuste dynamieken die je gedrag en emoties beïnvloeden. Familieopstellingen maken het mogelijk om de oorsprong van patronen in het familiesysteem zichtbaar te maken. Dit kan je helpen om inzicht te krijgen in hoe jouw plek in het systeem invloed heeft op je huidige leven en relaties. Het helpt om onbewuste verstrikkingen los te laten, wat ruimte creëert voor nieuwe keuzes en vrijere relaties.
2. IEMT (Integral Eye Movement Therapy)
IEMT is een therapie die gericht is op het verwerken van diepe emoties en herinneringen die vastzitten in het onderbewuste. Door het bewegen van de ogen tijdens de sessie, net zoals bij EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing), kunnen diepgewortelde patronen en emoties op een snelle en effectieve manier verwerkt worden. Dit kan helpen bij het doorbreken van hardnekkige patronen die steeds terugkeren, zelfs wanneer je je er al bewust van bent.
3. Cognitieve gedragstherapie (CGT)
CGT is een bewezen effectieve therapievorm die helpt bij het veranderen van negatieve denkpatronen die het gedrag beïnvloeden. Het richt zich op het bewust worden van gedachten die voortkomen uit oude overtuigingen en helpt om deze gedachten om te buigen naar gezondere, meer constructieve overtuigingen. Dit kan helpen bij het doorbreken van destructieve patronen die zich in je dagelijkse leven manifesteren.
4. Psychodynamische therapie
Psychodynamische therapie richt zich op het verkennen van onbewuste processen en verdrongen emoties die hun oorsprong vinden in het verleden, vaak in de kindertijd. Het doel is om onbewuste conflicten bewust te maken en deze te verwerken, zodat ze niet langer je gedrag en emoties in het heden bepalen.
5. Mindfulness en lichaamsgerichte therapie
Patronen zitten niet alleen in je hoofd, maar ook in je lichaam. Lichaamsgerichte therapieën en mindfulness helpen je om je bewust te worden van hoe je lichaam reageert op bepaalde triggers. Door je lichaam te betrekken in het proces, kun je meer in contact komen met de onderliggende emoties en spanningen die je vastzetten in oude patronen.
6. Narratieve therapie
Narratieve therapie richt zich op het herformuleren van het verhaal dat je jezelf vertelt over je leven en ervaringen. Vaak worden we vastgehouden door verhalen die ons beperken. Deze therapie helpt om je verhaal op een nieuwe manier te bekijken, zodat je ruimte krijgt voor andere perspectieven en nieuwe keuzes.
Middels het traject Herstel in Verbinding kan ik je helpen om de nodige inzichten te verkrijgen middels familieopstellingen en je vervolgens te behandelen in IEMT- sessies. Wil je hier meer over weten, neem dan contact met mij op via het contactformulier of plan gelijk een afspraak in via onderstaande knop.
